30.01.2022 شعر حیض الرجال دی
[30.Jan.2022 - 17:41]شعر حیض الرجال دی/ د خوشال بابا کلیات/ مخ - ۵۶۴
(غوړچان: ډاکتر ممتاز خان)
زه د شعر په کار هېڅ نه يم خوشال
ولې خدای مې کړ پر غاړه دا مقال؟
.
نه په فکر، نه په ذکر رابرسېر شي
ناګهان لکه اوره د پشکال
.
رنګ وفا د شعر هېڅ سره ساز نه دي
لکه سپى راپسې ګرځي په دنبال
.
ښکاري سپی چې د نخچیر په ښکار کې ښه شي
له خوښۍ یې په مخ مږي رویمال
.
که د شعر ويل هر څو د صفت وي
بيا به شعر کې پيدا شي انفعال
.
دا خبره بده نه ده چا ويلې
په تحقيق چې شعر حيض دى د رجال
.
په جهان تر شاعريې بد څه نشته
خداى اخته مه کړه سړى په دا جنجال
.
تفکر د شاعریې لړمون شين کا
د غليم دې په نصيب شي دا اشغال
.
يو يې زړه له واړه خلکو نه جدا شي
بل اخته وي د خپل فکر په نکال
.
بل د هېچا ناخوانده په جهان نه وړي
بل د هر سړي د خوی وي بد سګال
.
بل که هر څو در ګوهر پېيي په شعر
عيب جويي یې جاسوسي کا د افعال
.
هر شاعر يې په ويلو ګوت منډی کا
که په شعر کې ته من يې، دى مثقال
.
د يار مخ د لاله ګل سره نسبت کا
د لاله د يار له مخه څه مثال
.
د هوسیې د نافې وینې نابودې
برابرې کا د یار له خط او خال
.
د یار قد له سبر ونې سره سم کا
سبر ونه ده په باغ کې نونهال
.
د معشوقې تورې سترګې غمزه ګرې
په غزل کا لکه سترګې د غزال
.
سر هوا لکه تبجن هسې ویېږي
د خپل ځان سره خوله پټه ځواب سوال
.
خلک خوښ په خوب ويده وي، دى په فکر
د پالنګ د پاسه خوب وي پرې محال
.
پټ په پټ وبله اوړي تر صباحه
د ښه لفظ د ښه مضمون په اتصال
.
چې د شعر فکر ورشي په مجلس کې
نور عالم خدا هوس کا، دی ملال
.
چې د شعر فکر ورشي په لمانځه کې
دا اعوذو ذال بدل کاندي په دال
.
چې د شعر فکر ورشي په خواړه کې
سپينې ورېژې په مزه شي ورته ګال
.
کله کله مخیطه شي په ډېر فکر
چې په دهٔ د لېونتوب شي احتمال
.
دا همه د خپلې پوهې نتيجه ده
چې شاعر له فکره نه وي فارغبال
.
فلاکت د شاعريې سره مل وي
که شاعر سړى لري جاه او جلال
.
د دنیا په مال یې هېڅ نه وي وتنه
راشه وګوره دا مال او دا منال
.
سمرکند او بوخارا څه، هغه زه يم
چې جهان بخښم د ښکلي مخ په خال
.
ما دا څو توکه چې وليدل د شعر
هى توبه د شاعريې له افعال
.
کشکې زه په ژبه ګونګ واى، شاعر نه واى
تر دا هسې ګويایۍ ښه ومه لال
.
که رښتيا وايم چې غور مې پرې وکړ
شعر کار دى د ملوک يا د هزال
.
که د شعر مذمت عیبونه ډېر دي
دا هنر د شعر ښه لري اقبال
.
در ګوهر يا د لولۍ يا د بي بي دي
ښه قماش يا د بادشاه يا د رزال
.
چې د شعر په سبب سره یادېږي
که حسن دی، که خسرو دی، که کمال
.
د دوزخ لمبې به کار په عاشق نه کا
چې يې تاو د دروني دى، په دا دال
.
دانايي علم او حکمت په کې زياتېږي
څوک چې ښه وکا د شعر استعمال
.
د خبرو تنستې چې وودای شي
څوک اطلس وودي په شعر، ځینې شال
.
دهر بحر یې په شمار واړه تارونه
په تقطیع سره یې جمع انفعال
.
د صفت ښکلې ټکۍ په کې روغي
د تجنیس او د ترجیع او د اشکال
.
په عروض کې کارستان وکا حیران شي
د خبرو ناوې کښېنوي تمثال
.
کرامت دى يا اعجاز دى يا جادو دى
چې په شعر را پيدا شي له قوال
.
په هر بیت یې هسې شولې وې چې پاڅي
لکه زېږي په ډېر درد سره اطفال
.
د شاعر ویل اوبو سره نسبت کړه
ښورې، تلخې اوبه یا خوږې زلال
.
شعر کار د هر فاسق د فاجر نه دى
نه د هر يوه وږ سترګي د کنګال
.
شعر کار د سالک يا د مالک دى
د عاشق دى، د دردمن دى، د ابدال
.
د هغه شاعر دانې وشه په ژبه
چې د شعر دردانې پلوري په مال
.
چې د شعر او شاعرۍ مذکور وشو
څه خو غوږ باسه زما په حسب حال
.
قصيدې لرم غرا